ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ : ਡਾ. ਅਰਚਿਤਾ ਮਹਾਜਨ

by Jasbeer Singh
July 9, 2025

ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ : ਡਾ. ਅਰਚਿਤਾ ਮਹਾਜਨ ਪਟਿਆਲਾ, 9 ਜੁਲਾਈ 2025 : ਡਾ. ਅਰਚਿਤਾ ਮਹਾਜਨ ਜੋ ਪੋਸ਼ਣ ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਅਤੇ ਚਾਈਲਡ ਕੇਅਰ ਹੋਮਿਓਪੈਥਿਕ ਫਾਰਮਾਸਿਸਟ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਯੋਗਾ ਅਧਿਆਪਕ ਹਨ ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੁਆਦ ਦੀਆਂ ਮੁਕੁਲਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ। ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਕੈਰੋਲਿੰਸਕਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਖੋਜਕਰਤਾ ਯਿਹਾਈ ਕਾਓ ਨੇ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਡਾਈਟ ਸੋਡਾ ਪੀਂਦੇ ਦੇਖਿਆ। ਉਸ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੇ ਉਤਸੁਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ : ਐਸਪਾਰਟੇਮ ਦਾ ਸਰੀਰ `ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ `ਤੇ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਨੇ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੈਵਿਕ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਲਈ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕੀਤਾ। ਐਸਪਾਰਟੇਮ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਚੂਹਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ 12 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ 0.15 ਫੀਸਦੀ ਐਸਪਾਰਟੇਮ ਵਾਲੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ - ਇਹ ਮਾਤਰਾ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਕੈਨ ਡਾਈਟ ਸੋਡਾ ਪੀਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ । ਨਤੀਜੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਸਪਾਰਟੇਮ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ, ਮੋਟੀਆਂ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਨੇ ਸੋਜਸ਼ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਧਮਨੀਆਂ ਦੀ ਨਿਰਵਿਘਨ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਖੋਜਾਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਐਸਪਾਰਟੇਮ ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਧਮਨੀਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਰਗੀਆਂ ਜਾਨਲੇਵਾ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।